Doanh nghiệp SME là gì? Vai trò của các doanh nghiệp SME đối với nền kinh tế

Doanh nghiệp SME là gì? Đây là một khái niệm không quá mới nhưng vẫn còn lạ lẫm đối với rất nhiều người. Xu hướng doanh nghiệp SMEs bùng nổ một cách nhanh chóng, chiếm đến 95% số lượng các doanh nghiệp tại Việt Nam.

Vậy thì doanh nghiệp SMEs là gì? SME và StartUp có giống nhau không? Những thuận lợi và khó khăn của loại hình doanh nghiệp này là gì? Hãy cùng SEOStartUp tìm hiểu một cách chi tiết trong nội dung bài viết dưới đây nhé!

Doanh nghiệp SME là gì?

SME hay SMEs là từ được viết tắt từ cụm từ Small and Medium Enterprise. Cụm từ này được hiểu theo tiếng Việt là một dạng doanh nghiệp có quy mô vừa và nhỏ hoặc siêu nhỏ. Doanh nghiệp vừa và nhỏ hoạt động trong lĩnh vực kinh doanh, rất phổ biến trên thị trường kinh doanh toàn cầu. Khái niệm doanh nghiệp vừa và nhỏ cũng để trả lời cho câu hỏi “Small Business là gì?”.

Hiện nay, dạng doanh nghiệp này chiếm đến 95% trong tổng số các doanh nghiệp trên toàn cầu, tạo ra 50% công ăn việc làm cho người lao động trên toàn thế giới. Trên thế giới nói chung và tại Việt Nam nói riêng, doanh nghiệp SMEs đang là mô hình doanh nghiệp có sự phát triển một cách chóng mặt.

Đảng và nhà nước rất quan tâm và coi các doanh nghiệp SME như những hạt nhân kinh tế quan trọng của nền kinh tế nước nhà.

Vai trò của các doanh nghiệp vừa và nhỏ với nền kinh tế

• Doanh nghiệp vừa, nhỏ và siêu nhỏ giúp ổn định và phát triển nền kinh tế nhanh chóng, đặc biệt là ở các nước công nghiệp. Không chỉ vậy, SME còn giúp cho nền kinh tế trở nên năng động hơn, bởi khi hoạt động ở quy mô nhỏ nó có thể dễ dàng thay đổi để phát triển.
• Doanh nghiệp SMEs thường tập trung vào những lĩnh vực công nghiệp phụ trợ quan trọng. Sản xuất hàng hóa chưa thành phẩm, các chi tiết và linh kiện để lắp ráp thành hàng hóa thành phẩm.
• Hơn nữa, nó còn giúp cho những làng nghề truyền thống được vực dậy, khai thác được tiềm năng trí tuệ trong nhân dân, đưa vào hệ thống kinh doanh hợp lý và còn hướng tới xuất khẩu. Cũng nhờ đó mà các SMEs tạo thêm được nhiều công ăn việc làm, giúp cải thiện thu nhập và ổn định cho xã hội.
• SME Là trụ cột vững chắc của nền kinh tế địa phương, khi có khả năng tận dụng triệt để những điểm mạnh ngay tại khu vực như: nguồn nhân lực, vật lực,…để kinh doanh.
• Số lượng lớn SMEs ở khắp các địa phương trên cả nước không chỉ giúp đóng góp cho ngân sách của chính địa phương đó mà còn giúp nâng cao GDP cho quốc gia. Bên cạnh đó, nó cũng thu hút được nguồn vốn đầu tư lớn trong xã hội, thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu nền kinh tế theo hướng hợp lí.

Phân loại doanh nghiệp SMEs

Tại nước ta, doanh nghiệp SMEs được phân loại với 2 nhóm lĩnh vực.

Cụ thể:

Phân loại các doanh nghiệp SME hoạt động trong lĩnh vực thương mại và dịch vụ:

• Doanh nghiệp siêu nhỏ: Tổng số vốn không vượt quá 3 tỷ VNĐ hoặc doanh thu không vượt quá 10 tỷ VNĐ/năm. Ngoài ra, bình quân số lượng người lao động tham gia BHXH không vượt quá 10 người/năm.
• Doanh nghiệp nhỏ: Tổng số vốn không vượt quá 50 tỷ VNĐ hoặc doanh thu không vượt quá 100 tỷ VNĐ/năm. Ngoài ra, bình quân số lượng người lao động tham gia BHXH không vượt quá 50 người/năm.
• Doanh nghiệp vừa: Tổng số vốn không vượt quá 100 tỷ VNĐ hoặc doanh thu không vượt quá 300 tỷ VNĐ/năm. Ngoài ra, bình quân số lượng người lao động tham gia BHXH không vượt quá 100 người/năm.

Phân loại các doanh nghiệp SME hoạt động trong lĩnh vực nông – lâm nghiệp, thuỷ sản, công nghiệp – xây dựng:

• Doanh nghiệp siêu nhỏ: Tổng số vốn không vượt quá 3 tỷ VNĐ hoặc doanh thu không vượt quá 3 tỷ VNĐ/năm. Ngoài ra, bình quân số lượng người lao động tham gia BHXH không vượt quá 10 người/năm.
• Doanh nghiệp nhỏ: Tổng số vốn không vượt quá 20 tỷ VNĐ hoặc doanh thu không vượt quá 50 tỷ VNĐ/năm. Ngoài ra, bình quân số lượng người lao động tham gia BHXH không vượt quá 100 người/năm.
• Doanh nghiệp vừa: Tổng số vốn không vượt quá 100 tỷ VNĐ hoặc doanh thu không vượt quá 200 tỷ VNĐ/năm. Ngoài ra, bình quân số lượng người lao động tham gia BHXH không vượt quá 200 người/năm.

Thuận lợi và khó khăn mà các doanh nghiệp SME phải đối mặt là gì?

Đến đây chắc bạn cũng đã nắm rõ được định nghĩa doanh nghiệp vừa và nhỏ rồi phải không? Vậy thì những thuận lợi và khó khăn với loại hình doanh nghiệp này là gì?

Thuận lợi

Nhiều doanh nhân lựa chọn loại hình doanh nghiệp SMEs bởi môt số thuận lợi như sau:

• Khả năng vận hành linh hoạt và dễ thay đổi về quản lý kinh doanh, nhân sự,…để thích nghi với thị trường.
• Chi phí đầu tư không quá lớn và ít phải chịu thua lỗ nặng, đồng thời thu hồi vốn nhanh, lợi nhuận cao.
• Nguồn vốn dễ huy động bởi các chính sách cho vay của các ngân hàng lớn.

Khó khăn

Bên cạnh những thuận lợi và cơ hội kinh doanh “béo bở” thì những khó khăn mà các doanh nghiệp này phải đối mặt đó là:

• Nếu không tiếp cận được với vốn vay, nhà đầu tư sẽ rất khó khăn để quay vòng vốn, mở rộng quy mô kinh doanh và khó đột phá.
• Khi tiềm lực tài chính bị bó hẹp thì việc cạnh tranh với những thương hiệu hay doanh nghiệp lớn cùng ngành sẽ càng gay gắt hơn. Vì vậy, các SMEs cần có những chiến lược quảng bá thương hiệu hết sức khôn khéo và tiết kiệm để có thể chiếm trọn lòng tin của khách hàng.
• Doanh nghiệp SMEs thường bị đánh giá thấp hơn các doanh nghiệp lớn như Công ty đa quốc gia, doanh nghiệp có sẵn thương hiệu và độ uy tín.
• Thực tế, người điều hành và quản lý các doanh nghiệp nhỏ thường là người trong gia đình. Nếu thiếu kỹ năng cần thiết thì sẽ dễ dẫn đến kinh doanh không hiệu quả. Với những doanh nghiệp siêu nhỏ thì chế độ phúc lợi hay lương thưởng thường sẽ hạn hẹp nên sẽ khó tìm kiếm và giữ chân được nguồn nhân lực chất lượng.

SME và StartUp khác nhau như thế nào?

Rất nhiều người nhầm tưởng các doanh nghiệp SME giống với hình thức StartUp. Tuy nhiên Start-Up và SMEs là 2 khái niệm hoàn toàn khác nhau. Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu rõ hơn về tính chất của 2 loại hình này ngay sau đây:

Về quy mô

SME hay SMEs thường sẽ có quy mô được gọi là lập nghiệp. Ví dụ như việc mở một nhà hàng ăn uống, quán ăn, quán café, trà sữa,… Nhưng chỉ thường kinh doanh ở phạm vi và quy mô nhỏ trong địa phương.

Việc thành lập một SME không cần phụ thuộc quá nhiều vào lợi thế cạnh tranh vượt trội hoặc những sáng tạo khác biệt. Bởi vì loại hình này chỉ hoạt động ở một quy mô nhỏ và tính cạnh tranh không thuộc quy mô toàn cầu như loại hình Start Up. Trong khi đó, Startup chắc chắn phải gặp nhiều sự cạnh tranh từ các đơn vị lớn, đây là điều khó tránh khỏi khi họ mở rộng quy mô kinh doanh.

Về mục tiêu

Các công ty StartUp sẽ tập trung chủ yếu vào việc chuẩn hóa quy trình các công việc nằm trong bộ máy vận hành, giúp việc chuyển giao trở nên dễ dàng cho nhiều người và ở nhiều vị trí khác nhau, nhờ đó có thể thay thế và hỗ trợ nhau một cách chuẩn xác.

Với SME, do chỉ hoạt động ở quy mô nhỏ nên sẽ có tổ chức bộ máy quản lý tinh gọn. Đây cũng là một lợi thế đặc biệt của các SMEs mà các doanh nghiệp lớn không có được. Chính vì thế mà những ngành kinh doanh như ăn uống, lương thực – thực phẩm, thời trang và may mặc, hàng tiêu dùng nhanh chính là những sản phẩm thế mạnh của SMEs.

Về chủ đầu tư

Hầu hết, SMEs là doanh nghiệp cá nhân hoặc gia đình, vì vậy mà việc điều hành chủ yếu do các thành viên gia đình nên sẽ không thể thu hút được các nhà quản lý tài năng với những hạn chế nhất định nếu theo cách quản lý gia đình. Đa phần những nhà điều hành SMEs đều có những hạn chế về kiến thức quản lý cùng những kỹ năng cần thiết để có thể quản lý doanh nghiệp có quy mô lớn hơn.

Bởi vậy, những SMEs khi phát triển hơn và muồn chuyển sang công ty cổ phần thì cần có những chính sách để thu hút các nhà quản lý chuyên nghiệp, có kiến thức chuyên sâu hơn để quản lý doanh nghiệp hoạt động hiệu quả hơn.

Trong khi đó, các Start-Up thì thường sẵn sàng cho việc chia sẻ cổ phần công ty cho nhiều nhà đầu tư có mong muốn góp vốn. Từ đó, công ty có thể sử dụng các đòn bẩy tài chính đó để phát triển đột phá hơn trong tương lai.

Về khả năng phát triển

StartUp khi sản xuất thêm một đơn vị sản phẩm nào đó thì sẽ không tốn thêm các khoản chi phí và việc tiết kiệm ngân sách sẽ được quan tâm nhiều hơn. Đây là việc rất phổ biến đối với những doanh nghiệp sản xuất về dịch vụ số, phần mềm, công nghệ thông tin, thương mại điện tử,…

Đối với những SME kinh doanh các loại hình dịch vụ như ăn uống, nhà hàng, phòng gym, tư vấn về thiết kế,…thì đến lúc muốn mở rộng quy mô sẽ phải bỏ thêm khá nhiều chi phí như thuê mặt bằng, tuyển nhân sự mới,… Sản xuất các sản phẩm mới sẽ cần đến nhiều lao động, nguyên vật liệu, chi phí quản lý hay khấu hao máy móc,… Đây là một trong những điểm yếu khiến những mô hình này khó tăng trưởng vượt bậc.

 Về xây dựng mô hình kinh doanh

SME thường sẽ tập trung xây dựng dựa trên mô hình doanh nghiệp vừa và nhỏ đã có sẵn, và đã được chứng minh qua hiệu quả doanh thu. Ngay từ thời điểm hoạt động kinh doanh được thực hiện có thể đem về lợi nhuận ngay tức khắc.

Start-Up thì có xu hướng tập trung vào việc đưa ra và giải quyết các vấn đề mới của xã hội, hoặc là giải quyết thỏa đáng những vấn đề cũ với mô hình mới hiệu quả hơn. Thông thường, khi mô hình khởi nghiệp sinh ra sẽ tác động khá nhiều đến sự vận hành của xã hội. Từ đó lật đổ hoặc tác động thay đổi những mô hình kinh doanh truyền thống.

Về tốc độ tăng trưởng

SME có thể đạt được lợi nhuận ngay từ những ngày đầu kinh doanh. Tuy nhiên, việc doanh thu tăng trưởng không được cao và không có sự ổn định. Nhưng nếu có nguồn vốn dồi dào hơn thì sự tăng trưởng sẽ đạt được nhanh hơn.

StartUp thì thường sẽ mất nhiều thời gian chạy đà hơn mới có được một lượng người dùng quan tâm và số lượng khách hàng nhất định. Trong giai đoạn đầu, các doanh nghiệp thường đối mặt với thua lỗ, cần phải có những nhà đầu tư rót vốn mới tiếp tục hoạt động kinh doanh.

Tuy nhiên, hiệu quả kinh doanh sẽ chưa đạt được ngay mà nó thường được thể hiện qua lượng người dùng thu về được. Nhưng nếu như đến thời điểm đạt được sự thành công nhất định thì doanh thu sẽ tăng rất nhanh.

Lời kết

Mong rằng những chia sẻ mà SEOStartUp vừa gửi đến bạn đọc đã có thể giúp bạn hiểu rõ về Doanh nghiệp SME là gì, Doanh nghiệp nhỏ là gì, Cách phân biệt SME và StartUp,… Nếu bạn đang có định hướng thành lập một doanh nghiệp SMEs thì hãy nắm thật rõ đặc điểm, thuận lợi và khó khăn của loại hình này.

Xem thêm

• Startup kỳ lân là gì? Tại sao Startup kỳ lân lại trở nên phổ biến?
• Chiến lược kinh doanh là gì? Làm thế nào để xây dựng chiến lược kinh doanh thành công?
• Lập nghiệp là gì? Khởi nghiệp và lập nghiệp khác nhau như thế nào?